Haber Best

Bir şey uğruna çok savaşılır da, daha da bağlanılır ya hani! Ya da zaten onun dışında hiçbir şey umurun değildir de, hiçbir sese kulak asmazsın. İşte bir şeye böylesine bağlanan Cem Karaca, bağlandığı ise müziğiydi. Babasıyla başlayan pek çok engelle karşılaştı. Fikir ayrılıklarına düşüp de bir grubu dağıldığında hemen kalkıp yola devam etmenin bir hal çaresini buldu. Yolda olmanın güzelliğini yaşamına mühürlemiş, şarkılarını söylüyordu. Gittiği her yerden, döndüğü her yoldan müzikle çıkıyordu insanın karşısına.

Cem, 5 Nisan 1945’te, İstanbul’da, Toto (İrma Felegyan) ve Mehmet Karaca çiftinin oğlu olarak dünyaya geldiğinde ailesi, ona, “Muhtar Cem Karaca” adını verdi. Annesi Toto Hanım Ermeni, Babası Mehmet Bey ise, Azerbaycan asıllı idi ve Türkiye’de İran vatandaşı olarak yaşıyorlardı. Oğullar Cem dünyaya geldikten sonra ise, Türk vatandaşlığına geçtiler.

Cem, huzurlu bir evde, sanatla iç içe büyüdü. Annesi, oğlunun müziğe olan yatkınlığını fark ettiğinde, Cem henüz 6 yaşındaydı. Müziği seviyordu; ama çocuk aklı büyüyünce doktor ya da mühendis olmak istiyordu. Ancak annesinin teyzesi Rosa Felegyan, ona piyano notalarını ve nağmelerini öğretmeye başladığında, tüm benliğini notalara teslim ettiğinden habersiz, büyümekte olan bir çocuktu…

''Babası müzik yapmasını istemedi''

Cem’in hayatı, müzikle tanıştığında anlam kazanmıştı aslında. Tüm çocuk hayalleri, yerini notalara bıraktı.  Ortaöğretimini Robert Lisesi’nde sürdürdüğü dönemde dünyada giderek ünlenen rock müzik, Cem’in de en büyük tutkusu oldu. Özellikle kız arkadaşlarını etkilemek için dönemin rock starlarının şarkılarını ezber etmişti ve uygun olan her ortamda söylüyordu. Aslında kız arkadaşlarını etkilemek için şarkı söylemek istediğinde zaman ve mekanın pek önemi olmuyordu. “Suadiyeli Nesrin” olarak hatırladığı bir kızı etkilemek için sokak ortasında şarkı söylemişti. Bu durum, giderek Cem’in de arkadaş ortamındaki ününü artırıyordu.

1962’yi selamlarken Beyoğlu Spor Kulübü’nde arkadaşlarının isteğiyle sahneye çıktı ve bu profesyonelliğe doğru attığı ilk adım oldu. 1963’te, arkadaşlarıyla bir araya gelerek “Dinamikler” müzik grubunu kurdu. Grup olarak özellikle rock and roll şarkılar söylüyorlardı. Döneminin ünlü sanatçılarından İlham Gencer de genç Cem’e ve ekibine yürekten destek oluyordu. Etrafında pek çok kişi Cem’in müzikle olan bu ilgisinden pek memnunken, babası da bir o kadar rahatsızdı.

Cem, grubuyla seslendirme sanatçısı Fikri Çöze’nin jübile konserinde sahnedeydi. Babası ise, oğlunun bir diplomat olması gerektiğine inanıyordu. Onu vazgeçirmek için çok çabaladı. Öyle ki konser sırasında Elvis Presley şarkıları söyleyen oğluna karşın, ondan “Aman Adanalı” türküsünü istemesi için bir adam kiraladı ve onu yuhalatmıştı.

Ama Cem’i bunlar yıldırmadı. Bir yandan annesinin de desteğini hissediyor olmak ona iyi geliyordu belli ki. Zamanla babası da oğlunun bu sevdadan vazgeçmeyeceğine ikna oldu ve onu “Buraların müziğini yap” diye öğütlemeyi ihmal etmedi. Zamanı geldiğinde Cem’in gönlüne de düşecekti bu ezgiler ve baba oğul, buluşacaklardı bir paydada…

''Müzik yolculuğu''

1963 sonunda kurdukları grup dağıldı. Ama Cem müzikten ve grup kurmaktan vazgeçecek değildi. Kısa bir süre şarkılarını “Cem Karaca ve Bekledikleriniz” adlı bir grupta çalıp söyledikten sonra, yine kısa bir süreliğine Gökçen Kaynatan’ın orkestrasına geçti. Yıl bitmeden “Cem Karaca ve Jaguarlar” kuruldu. Adımlarını büyütmek gayesindeydiler. 1965’te, Altın Mikrofon Yarışması’na başvurdular. Ancak belli ki henüz atlamaları gereken eşik için erkendi; ön elemeyi geçemediler.

Müzik yolculuğunda ne yapmak istediğini askerdeyken keşfedecekti. 1995’te tiyatrocu Semra Özgür ile ilk evliliğini yaptı ve 3 gün sonra da, askere gitti. Hatay’da sürdürdüğü görevi sırasında günden güne Anadolu kültürüne yakınlaştı. Özellikle bir nöbeti sırasında duyduğu, sazın tellerinden dökülen Aşık Mahzuni Şerif ile tanıştığında, kendini Anadolu müziğine daha da yakın hissetmişti…

Bir röportajında bugünleri şöyle dile getirecekti: "Ben o güne kadar ne garip, ilkel bir müzik diye düşünürken bir de baktım ki, benim o anda içinde bulunduğum hissiyatı o müzik canlandırıyor, dile getiriyor, anlatıyor".

O andan sonra aldığı yolla birlikte de Batı enstrümanlarıyla Anadolu müziği yapmaya karar verdi. Askerliği bitip İstanbul’a döner dönmez de, Mehmet Soyarslan’ın kurduğu “Apaşlar” grubu ile çalışmaya başladı…

''Tiyatro ve sinemada Cem Karaca''

Müzik, Cem’in hayatında çok özel bir yerdeydi. Ancak müzikle birlikte tiyatro ve sinema ile de tanışacaktı…

Tiyatroya ilk adımını 1961’de oynadığı Hamlet ile attı. Oldukça iddialı bir başlangıçtı doğrusu. Müzik hayatında birinci planda olduğundan, oyunculuk öyle hızlı devam etmedi. Ama bir adım atıyorsa, bu ciddi bir adım oluyordu. 1964’te, Münir Özkul’un oynadığı “General Çöpçatan” oyunu, Cem’in ilk büyük sahne tecrübesiydi.

Askerde de vazgeçmeyecekti müzik ve tiyatrodan. 1965’te, askeriyede Cahit Atay’ın “Pusuda” ve Aziz Nesin’in “Toros Canavarı” oyunlarında oynadı ve aynı zamanda yönetmendi. Ayrıca çeviri de yapıyordu. Aynı dönem İstanbul Tiyatrosu’nda sahnelenen “Anahtarı Bendedir” oyununu, hem Türkçeye çevirmiş, hem de oyunda oynamıştı.

Sonra uzunca bir süre tiyatroya ara verdi. 1987’de Almanya’da çıkaracağı “Die Kanaken” Almanca albümünün şarkıları, Kuzey Ren Westfalya Eyalet Tiyatrosu’nda, aynı isimle sahnelendiğinde, Cem de annesi ile birlikte oyuncular arasında olacak; yine Almanya’dayken, Münih Halk Tiyatrosu’nda, Nazım Hikmet’in “Şeyh Bedrettin Destanı” oyununu yönetecekti…

1970’te ise, ilk ve tek başrolü olduğu filmi, Kralların Öfkesi ile beyazperdede seyircisiyle buluştu. Western tarzı bu filmde, Cem, Camgöz adlı bir kovboydu. Maalesef film beklenen başarıyı elde edemedi. O da, beyazperdeyi zirvede bırakması gerektiğini düşünmüş olacak ki, uzaklaştı. 2000’de, Kahpe Bizans’ta Karaca Abdal rolüyle bulundu…

90’larda TV’de birkaç program da sunan Cem Karaca, 1990’da “Bir Milyara Bir Çocuk” dizisinde yer aldı. 2001’de ise, “Yeni Hayat” dizisinin onur konuğuydu.

''Evlilikleri''

Cem Karaca, ilk evliliğini, 22 Aralık 1965’te, tiyatro sanatçısı Semra Özgür ile yaptı. Ancak fazla uzun sürmedi.

Ekim 1968’de, yine bir tiyatro sanatçısı Meriç Başaran ile evlendi. Bu evlilik de 2 yıl sürdü.

21 Ağustos 1972’de, Feride Balkan ile evlendi. Oğlu Emrah, 1976’da bu evlilikten dünyaya geldi. Ancak Cem Karaca’nın Almanya’da geçirmek durumunda olduğu 8 yıllık süre döneminde ayrıldılar.

5 Temmuz 1993’te ise, ilk eşi Semra Özgür ile yeniden evlendi. Ancak ikinci denemede de yürümedi.

Beşinci ve son evliliğini de İlkim Karaca ile gerçekleştirdi…

''Cem Karaca ve Apaşlar grubu Altın Mikrofon’da''

Cem, askerden döndüğünde hızlı bir başlangıç yapmıştı. Şubat 1967’de kurulan Apaşlar ile müzik yapmaya başlamış; aldığı kararlar doğrultusunda arkadaşlarını da etkilemeye başlamıştı. Daha önceleri tarzları Batı müziğinden yana olan Apaşlar, Cem’den sonra yüzünü Doğu’ya döndü. 1967’de de grupla birlikte o dönem Hürriyet Gazetesi’nin düzenlediği, “Altın Mikrofon Yarışması”na katıldılar. Cem Karaca, Erzurumlu Emrah’ın, “Emrah” şiirini bestelemişti. Performansları ile yarışmada ikinci oldular. Birinci olan gruptan daha çok ilgi gördüklerini söylemek yanlış olmazdı doğrusu. Böylece ilk 45’likleri de çıkmış oldu. Aynı yıl “Hudey”, “Bang Bang – Bir Anadolu Hikayesi”, “Vahşet” eserlerinin olduğu bir 45’likleri daha oldu…

1968’de ise, Arpaş olarak Almanya’ya gittiler ve “Ferdy Klein Orkestrası” ile 45’likler kaydettiler. Tam da bu dönemde Cem Karaca’nın “Emrah”tan sonra, Mehmet Soyarslan’a ait bir şarkısı da hit oldu: Resimdeki Gözyaşları.

Plaktan sonra Almanya da konserlerine devam eden grup, bir de Türkiye turnesine çıktı. Ardından da Emrah ve Resimdeki Gözyaşları’nın İngilizce versiyonlarını içeren bir 45’lik kaydettiler; yurt dışına açılmayı hedefliyorlardı.

Cem Karaca, sağlam adımlarla ilerliyordu. 1968 sonunda Milliyet’in düzenlediği “1968’in En Sevilen Erkek Şarkıcıları” anketinde dördüncü olmuştu. Yine “Yılın Melodileri” anketinde ise, Resimdeki Gözyaşları Türkçe şarkılarda üçüncü, Türk ve yabancılar karışık listede de dokuzuncu sıradaydı. Ayrıca 24. Sırada ise, yine bir Cem Karaca bestesi, Ümit Tarlaları vardı.

1969’da, Cem, grupla fikir ayrılıklarına düşmeye başladı. Çünkü artık siyasi müziğe doğru yönelmek istiyordu; ama diğerleri bu fikirde değildi. Son kez, “Bu Son Olsun/Felek Beni” plağını da doldurdular ve herkes kendi yönüne baktı…

''Kardaşlar grubu döneminde Cem Karaca''

Cem, Apaşlar’dan ile yollarını ayırdıktan sonra, “Bunalım” grubunun prodüktörlüğünü ve menajerliğini yapmaya başladı. Ayrıca bunun yanında ilk 45’likleri “Taş Var Köpek Yok / Yeter Artık Kadın” şarkılarının söz ve bestesinde de yer aldı. Bu 45’likten sonra işi bıraktı…

Apaşlar’dan sonra Cem, yine bir grup yoluna öyle devam etmek istiyordu aslında. Apaşlar’ın bas gitaristi Seyhan Karabay ile Kardaşlar grubunu kurdu. Bunalım’dan ayrıldıktan sonra grubun bateristi Hüseyin Sultanoğlu’nu da Kardaşlar’a dahil etti. Grup üyeleri sabitlenince de Almanya’da bir kayıt yapmaya karar verdiler.

Ancak bir salgın söz konusuydu ve Almanya’ya gidemediler. Cem de tek başına Köln’e gitti. Apaşlar’dan sonra buraya ilk kez geliyordu ve yalnızdı. Ve Apaşlar’dan sonra da müziğe ara vermişti doğrusu. Bir yandan da maddi kaygı taşımadan müzik yapmak istiyordu. Burada artık tanışık olduğu Ferdy Klein Orkestrası ile kendi besteleri ve gözünün bebeği Anadolu türkülerini içeren, 4 tane 45’lik kaydetti.

Kendini daha iyi hissediyordu. Kasım 1970’te ise, bu kez Kardaşlar ile birlikte “Dadaloğlu / Kalender” 45’liğini çıkardılar. İstediği gibi siyasi müzik yapmaya başlayabilmişti. Bir başka hit şarkısı da bu 45’lik üzerine “Dadaloğlu” oldu. Bu türkü aynı zamanda onun solda durduğunun bir göstergesiydi.

Siyasi müzik yapmaktan hoşnuttu belki; ama bir yandan acı yanları da vardı. 1971 Mart’ta, Trabzon’da verdiği bir konser sırasında 3 bomba patladı. Kimse ölmemişti; ama 30 kişi yaralanmıştı. 1971’de, grupça dört 45’lik daha çıkardılar.

1972, Cem için güzel başladı. Çünkü Hey Dergisi, onu “1971’in En İyi Erkek Şarkıcısı” seçmişti. Ardından Hey ile bir turneye de katıldı. Yıl güzel başlamıştı, evet; ama bu kez de grubun gitaristi Seyhan Karabay ile baş gösteren anlaşmazlıklar Cem’i, Kardaşlar’dan ayrılığa sürükledi. Sonra da ilginç bir takas gerçekleşti. Döneminin Anadolu Rock’ta güçlü ismi Moğollar, Cem Karaca ile birleşmişti ki, Moğollar ile anlaşamayan Ersen Dinleten de, Kardaşlar’a geçti…

''Moğollar ve Namus Belası’nın hikayesi''

Cem, Moğollar’a, 1972 Ekim’de dahil oldu. Hızlı bir şekilde çalışmaya başlamışlardı. Bir ay sonra Hey dergisi için verdikleri bir konser için sahnedeydiler. Başarılı bir grafik çiziyorlardı. Yıl sonunda Milliyet’in anketinde Cem Karaca “En İyi Erkek Şarkıcı” kategorisinde ikinci olurken, Moğollar da “En İyi Yerli Grup” seçilmişti. Hey dergisinin anketine göre ise, Cem Karaca da, Moğollar da alanında liste başıydı.

Cem, Moğollar ile 1973’te, “Obur Dünya / El Çek Tabip” 45’liğini çıkardı. Evet, başarılılardı; ama 1974’teki “Namus Belası / Gurbet” 45’liği kadar değil. Yok satmıştı. Özellikle Namus Belası, Cem Karaca’nın hit şarkıları hanesine altın harflerle yazıldı.

Şarkı çok sevilmişti ve belli ki bunun sebebi hikayesinin gerçekliğindeydi. Plak çıkıp da bir patlama yaşadığında Hey dergisi, şarkıyı bir çizgi roman olarak yayınlamış ve “Pop müziğin namusunu yine Cem Karaca kurtardı” diyerek övmüştü. Cem Karaca ise, daha sonra bir sohbeti sırasında bu şarkıyı yazdığına pişman olduğunu dillendirecekti. Çünkü şarkı, sevdiği kadına tecavüz edildiğini öğrenen bir askerin, askerden kaçarak sevdiğinin tecavüzcüsünü öldürüşünün hikayesini anlatıyordu. Müziği ne kadar coşkulu olsa da, bu acının kükreyen sesiydi…

Moğollar, gerçek bir başarı ile yürüdükleri adımlarıyla, gerçek sesler getiriyordu ki, her güzel şeyin bir sona kavuşacağı gerçeği yine gün yüzüne çıktı. Evet, plakları ülkede büyük ses getirmişti; ama Cahit Berkay, Moğollar’a uluslararası bir kimlik kazandırmak istiyor ve bunun için de Fransa’ya gitmenin doğru olacağını düşünüyordu. Cem Karaca’nın hayatında Moğollar devri de, işte bu karar ile kapandı…

''Dervişan grubu ve Tamirci Çırağı fırtınası''

Cahit Berkay’ın kararı karşısında Cem gruptan ayrılmıştı. Önce Fransa’ya gitmeden Moğollar’ın üyelerinden Mithat Danışan ve Turhan Yükseler ile “Karabasan” adını verdikleri, ömrü pek uzun süremeyecek bir grup kurdu. 1974 Mart’ta da hayatında yeni bir dönem açacak Dervişan grubunu kurdu. İlk kez Kıbrıs Harekatı’ndan sonra Hava Kuvvetleri’ne yardım konserinde seyircisiyle buluştular.

1975 Şubat’ta, Cem Karaca hitleri arasına onunla özdeşleşen Tamirci Çırağı yazıldı. “İşçisin sen, işçi kal!” diye güçlü sesiyle söylediği şarkısı ile siyasi duruşunun da bir kez daha üstünü çiziyor, konserlerinde ne zaman bu şarkıyı söyleyecek olsa, sahneye işçi tulumu giyerek çıkıyordu. Sadece başarılı bir müzik kariyeri çizmiyor, bir yandan da siyasi bir figüre dönüşüyordu…

Yıl bitmeden, Hey dergisi Cem Karaca’yı bir kez daha “En İyi Erkek Şarkıcı” seçti. 1975’in sonuna gelindiğinde Dervişan, “Mutlaka Yavrum / Kavgam” 45’liğini çıkardı. “Mutlaka Yavrum” şarkısı, Filistin Kurtuluş Örgütü için hazırlanmıştı. Ayrıca yine bu şarkının bir de İngilizce ve Arapça versiyonları vardı; yayınlanmamıştı. 1976’ya girildiğinde, “Kavga” şarkısı, TRT’de yayınlanacakken, herhangi bir sebep gösterilmeden yayın programından çıkarıldı.

1977’ye geldiğimizde Cem Karaca, artık kesinlikle bir siyasi figür olarak yer buluyordu. Yine tatsızlıklar baş gösterdi. Urfa’da verdikleri bir konserin ardından Dervişan grubunun gitaristi Taner Öngür ve bateristi Sefa UIaştır, saldırıya uğramıştı. Öngür, bu olay hasebiyle gruptan ayrılma kararı aldı.

Bu tatsızlık karşısında moralleri bozulsa da, yollarına yine müzikle devam ettiler. Cem Karaca, tamamı kendi besteleri ve ünlü şairlerin şiirlerini içeren yeni şarkılardan oluşan ilk uzunçaları “Yoksulluk Kader Olamaz”ı, yıl bitmeden piyasaya sürdü. Dervişan ile de 1978 başlarken yayınladıkları “1 Mayıs” plağının ardından yollarını ayırdı…

''12 Eylül dönemi''

Cem, Dervişan’dan ayrılışının ardından yeni bir grup kurmak için kolları sıvadı. Genel olarak Kurtalan Ekspres grubu üyelerinden müzisyenlerle bir araya gelerek bir grup kurdu. Grubun ismi olarak da Türkiye’nin iki ucu olan Edirne ve Ardahan’ı birleştirmeyi düşünmüş, “Edirdahan” demişti. Ancak Kurtalan Ekspres’ten gelen üyeler, 20 gün sonra tekrar gruplarına dönmeye karar verdiler. Cem de gruba yeni üyeler dahil etti.

Edirdahan ile sadece 1978’de bir tekli kaydedecek kadar çalıştılar. Safinaz adını verdikleri bu plak, Türkiye’de daha önce denenmemiş bir çalışmaydı. Alt sınıftan Safinaz adından bir kızın kötü yola düşmesini anlattıkları bu plakta, 18 dakikalık bir rock opera kaydı çalışmışlardı. Teklinin diğer şarkıları ise, Nazım Hikmet ve Ahmed Arif şiirlerinin besteleriydi.